Leren van casuïstiek: Acute buikpijn bij jonge mannen
Acute buikpijn bij jonge mannen; verdraaid, toch een Torsio Testis!
Een 17-jarige jongen wordt op de huisartsenspoedpost gezien in verband met buikpijn en braken. Bij aankomst zien we een niet zieke, vlotlopende jongeman, die zelf op de onderzoeksbank gaat liggen.
Zijn buik is soepel. De huisarts denkt aan een virale maag-darm infectie. Hij geeft uitleg en een vangnetadvies. Later op de avond ontstaat er pijn in de linker lies en testikel, maar deze zakt de volgende dag ook weer af. Een dag daarna neemt de pijn in de testikel weer toe. De eigen huisarts stuurt de patiënt in voor een echo waarmee een torsio testis wordt vastgesteld. De linker testis wordt verwijderd en de rechter testis wordt vastgezet in het scrotum.
Weer een jongeman met buikpijn
Enkele weken later meldt zich, in de nacht, eveneens een 17-jarige jongen op de huisartsenspoedpost in verband met buikpijn. De buikpijn concentreert zich vooral in de rechter buikhelft en komt aanvalsgewijs. De huisarts overlegt met de SEH-arts en krijgt het advies om de patiënt met pijnstillers naar huis te laten gaan en bij onvoldoende herstel morgen opnieuw te beoordelen.De volgende dag zijn de klachten verminderd.
Maar, twee dagen later is er opnieuw sprake van pijn in de buik. Nu duidelijk in de rechteronderbuik. De patiënt zegt geen pijn in de bal te hebben. Onder verdenking van appendicitis wordt de patiënt ingestuurd naar de SEH. Aldaar wordt een torsio testis vastgesteld. De rechter testis wordt verwijderd.
Achtergrond: "Tijd is testis"
Torsio testis is een niet vaak voorkomende diagnose. Per jaar wordt de diagnose 3,8/100.000 vastgesteld en kent twee incidentiepieken namelijk in de perinatale fase en rond de puberteit. Van de torsio testis heeft 10% een atypische presentatie, dat wil zeggen: geïsoleerde buikpijn zonder uitstraling naar lies of scrotum.
Daarnaast heeft een onbekend aantal jongens wisselende periodes van pijn in de testis die spontaan hersteld. Aangenomen wordt dat dit te maken heeft met een torderende testis die spontaan detordeert.
Tijd is testis, dus het is van belang zo snel mogelijk te verwijzen naar uroloog. 6 uur na optreden van pijn in testikel kan deze al necrotisch zijn.
NTS vraag 'pijn in testikel' toegevoegd
Per december 2024 heeft het NTS bij de ingangsklachten buikpijn bij volwassenen de vraag 'pijn in de testikel' toegevoegd. In de NHG-standaard 'buikpijn bij kinderen' tot 16 jaar, wordt ook gewezen op vragen naar pijn in de lies en testikel en het doen van daarop gericht lichamelijk onderzoek.
In de NHG richtlijn diagnostiek buikpijn bij volwassen wordt dit niet expliciet genoemd.
Leerpunten uit deze casus
Maak een brede differentiaaldiagnose: Acute buikpijn bij jongens, ook ouder dan 16 jaar, denk aan een torsio testis; doe uro-genitaal onderzoek ook als er geen pijn in de testikels wordt aangegeven. Geef een daarop gericht vangnetadvies; bij pijn in lies of testikel direct beoordelen.
Literatuur:
H&W: 3 november 2015: 'Denk bij buikpijn aan torsio testis' door Anneke Zwijnenburg, Birgit van Staaij
H&W: 28 mei 2020: 'Intermitterende torsio testis: verdraaid belangrijk om te (h)erkennen' door Pim Keurlings, NHG standaard M100-Buikpijn bij kinderen
Heb je vragen over deze casus?
Neem dan contact op met de onderzoekscommissie via kwaliteit@dokterdrenthe.nl.
Laatste nieuws
Praktijkenwebsite voor de Uil in Emmen
Digitale confetti voor Praktijk de Uil in Emmen, de nieuwe website is live!
Jan Schaart maakt overstap naar Overijssel
Jarenlang was Jan Schaart het gezicht van de huisartsenspoedposten in Drenthe. Op 1 mei 2025 stopt hij als lid Raad van Bestuur van Dokter Drenthe en maakt de overstap naar het bestuur van Medrie.
Leren van casuïstiek: U3 in de nacht
Deze nieuwe ‘Leren van casuïstiek’ van de calamiteitencommissie gaat over een 80-jarige man die contact opneemt met de huisartsenspoedpost vanwege pijn op de borst.
Meters met Diabetes gaat verder onder de naam: Nationale Wandeluitdaging
Na vier succesvolle jaren Meters met Diabetes, gaat het project vanaf 2025 verder onder een nieuwe naam: Nationale Wandeluitdaging Drenthe. Het blijft een wandelprogramma voor mensen die willen werken aan een gezonde leefstijl en zich fitter wil voelen.
Van crisis naar continuïteit met nieuwe praktijkhouders
Huisartsenpraktijk Veendokters in het Drentse Barger-Compascuum is na 5 jaar door twee jonge praktijkhouders overgenomen van regio-organisatie Dokter Drenthe. Halverwege 2019 dreigden 1700 patiënten zonder huisarts komen te zitten.
IZA transformatieplan palliatieve zorg en ACP in Drenthe en Steenwijkerland goedgekeurd
Een mijlpaal! Het transformatieplan Palliatieve zorg en Advance Care Planning (ACP) in Drenthe en Steenwijkerland is goedgekeurd door zorgverzekeraars Zilveren Kruis en VGZ.
Proeftuinen MGZ: een update
Benieuwd hoe het staat met de vier Drentse proeftuinen met nieuwe samenwerkingsvormen die bijdragen aan toekomstbestendige zorg? In de MGZ nieuwsbrief van januari lees je er meer over
Samen bouwen aan de toekomst: een geslaagde Jaarstart voor huisartsen(spoed)zorg in Drenthe
Een nieuw evenement organiseren voor 300 praktijkmedewerkers en triagisten van Dokter Drenthe. Dat doe je niet zomaar. Maar wat was het een succes: we kijken terug op een geslaagde avond met een gouden randje!